تغییر شکل آنی تیر و دال بتن‌آرمه و روش‌های کنترل آن‌

معرفی خیز تیر و روش های کاهش تغییر شکل آنی تیر و دال های بتنی

خیز تیر یا تغییر شکل تیر و دال ها درهر صورت به دلیل وجود بارهای مرده و زنده در طول زمان یا در اثر بار ناشی از زلزله ایجاد می شود که اگر به خوبی کنترل نشود خساراتی را به وجود می آورد که اغلب غیر سازه ای هستند. مشکلاتی از قبیل خارج شدن پنجره و درها از محل اولیه خود (مشکل باز و بسته شدن بازشوها)، خسارت به اجزای غیر سازه ای نظیر تیغه ها، نازک کاری و … 

همه ی این موارد سبب سلب آسایش از ساکنان می شود. لذا کنترل خیز جهت ایجاد حس امنیت ساکنان از مسائل با اهمیت در اجرا می باشد.

با استفاده از جداول مبحث 9 مقررات ملی ساختمان که در ادامه به آن خواهیم پرداخت می توانیم خیز را کنترل نمائیم، به گونه ای که با در نظر گرفتن خیز مناسب برای تیرها و دال های با دهانه بزرگ، این المان ها بتوانند تغیر شکل دراز مدت ناشی از بارها را جبران نمایند.

درجداول فوق که جهت کنترل خیز تیر و دال ها به کار می روند، لازم است به تبصره ها نیز توجه شود.

آیا راهکارهایی برای کاهش تغییرشکل آنی دال با مقطع ترک خورده وجود دارد؟

بله. روش های زیادی برای کاهش تغییر شکل آنی وجود دارد که با انجام آن ها می توان از خیز تیر و دال ها در طولانی مدت جلوگیری کرد.

روش اول) به کار بردن بتن با رده مقاومتی بیشتر در المان ها

با توجه به مبحث 9 طبق رابطه (9-17-3) که در ادامه به آن اشاره شده است، دربتن با مقاومت فشاری بیشتر، f_r (مدول گسیختگی بتن) زیاد می شود.

روش دوم) استفاده از آرماتور با سطح مقطع بیشتر

در این روش با افزایش سطح مقطع بتن مقدار I_g (ممان اینرسی مقطع ترک نخورده) زیاد شده و در نتیجه طبق روابط فوق، I_e زیاد می شود و در نهایت تغییر شکل آنی کاهش می یابد.

روش سوم) با افزایش سطح مقطع معادل بتن مقدار I_cr (ممان اینرسی مقطع ترک خورده) زیاد شده و در نتیجه I_e زیاد می شود و تغییر شکل آنی کاهش می یابد.

توضیحاتی که در این مطلب در خصوص خیز تیر و راهکارهای کاهش تغییر شکل آنی دال ها عنوان کردیم برگرفته از مبحث 9 مقررات ملی ساختمان و کتب مرتبط با این موضوع بوده است. توجه به مسئله خیز تیر و رعایت راهکارهای ارائه شده در اجرا سبب ایجاد حس امنیت و آسایش برای ساکنان می شود و و دیگر شاهد خسارت به اجزای غیر سازه ای در ساختمان ها نخواهیم بود.

در انتها می توانید حل تشریحی یک سوال در رابطه با راهکار کاهش تغییر شکل آنی دال را مشاهده نمائید: