نکات احداث راهرو سرپوشیده موقت + ایمنی عابران و مجاوران کارگاه ساختمانی

در زمینه مسائل مربوط به ایمنی کارگاه‌ها علاوه بر مبحث دوازدهم مقررات ملی ساختمان، در آئین نامه حفاظتی کارگاه‌های ساختمانی نیز، مقررات تکمیل‌تر و کمی سخت‌گیرانه‌تر ارائه شده است.

با مراجعه به هر یک و رعایت مقررات آن‌ها، می‌توانیم از حوادث احتمالی پیشگیری کنیم، چرا که همیشه پیشگیری بهتر از درمان است.

اما به عنوان یک مهندس ناظر یا مجری لازم است مقررات مبحث دوازدهم ملاک قرار گیرد و یا آیین نامه حفظتی کارگاه‌های ساختمانی؟

در پاسخ باید گفت، در هر دو منبع مقررات کاملی ارائه شده، با این تفاوت که در آیین نامه حفاظتی در بعضی از قسمت‌ها مقررات دقیق‌تری ارائه شده و با توجه به اینکه در صورت بروز حوادثی ناخواسته کارشناسان اداره کار به آئین نامه حفاظتی کارگاه‌های ساختمانی توجه کرده و بر اساس آن مقررات، کارشناسی می‌کنند.

لازم است در مواردی که در مبحث به صورت کلی توضیحاتی ارائه شده و یا اعداد و مقدار بیان شده؛ به توضیحات آئین نامه توجه کنیم.

در مورد اندازه‌ها، آن‌ها را با آئین نامه مقایسه کنید و در هر کدام مقررات سخت‌گیرانه تری ارائه شده بود، ملاک نظارت و اجرا قرار دهید.

موضوع بحث در این مطلب ایمنی عابران و مجاوران کارگاه ساختمانی می‌باشد که به ذکر کامل مقررات مرتبط با موضوع در مبحث 12 و همچنین آئین نامه حفاظتی کارگاه‌های ساختمانی می‌پردازیم:

مسدود و یا محدود نمودن موقت پیاده‌روها و سایر معابر و فضاهای عمومی، برای تخلیه مصالح، وسایل و تجهیزات و یا انجام عملیات ساختمانی مـمـنـوع است، مگر با اخذ مجوز از مراجع ذیربط برای مدت معین.

در هنگام چیدن یا تخلیه وسایل و مصالح به چه مواردی لازم است توجه شود؟

وسایل، تجهیزات و مصالح ساختمانی باید در جایی قرار داده شوند که مخاطراتی برای عابران، خودروها، تأسیسات عمومی، بناها و درختان مجاور کارگاه ساختمانی به وجود نیاورند. همچنین مانع دسترسی به تأسیسات و تجهیزات شهری از قبیل آب و برق و گاز، فاضلاب، شیرهای آتش نشانی و یا مانع دید علائم راهنمایی و رانندگی نشوند.

مصالح، وسایل و تجهیزات فوق شب‌ها نیز باید به وسیله علائم درخشان و چراغ‌های قرمز احتیاط مشخص شوند.

در مواردی که نیاز به تخلیه مصالح ساختمانی در معابر عمومی یا مجاور آن باشد، باید مراقبت کافی به منظور جلوگیری از لغزش، فروریختن یا ریزش احتمالی آنها به عمل آید. همچنین طبق ضوابط شهرسازی مناطق، ساختمان سازان در یک بازه زمانی محدود اجازه تصرف تنها یک سوم از پیاده رو با پیش بینی تمهیدات و اجرای ضوابط ایمنی را دارند.

به عنوان مثال در تصویر زیر این موضوع رعایت نشده و راه عبور عمومی به کلی مسدود شده است:

 
در مواردی که پایه‌های داربست در معابر عمومی قرار گیرد، باید با استفاده از وسایل موثر از جا به جا شدن و حرکت پایه‌های آن جلوگیری شود.

هنگامی که بر اثر انجام عملیات ساختمانی خطری متوجه رفت و آمد عابران و یا خودروها باشد، لازم است با کسب نظر از مراجع ذیربط یک یا چند مورد از موارد زیر به کار گرفته شود:

– گماردن یک یا چند نگهبان با پرچم اعلام خطر در فاصله مناسب
– قرار دادن نرده‌های حفاظتی متحرک در فاصله مناسب از محوطه خطر و نصب چراغ‌های چشمک زن یا سایر علائم هشدار دهنده
– نصب علائم آگاهی دهنده و وسایل کنترل مسیر در فاصله مناسب

برای جلوگیری از سقوط مصالح ساختمانی و ابزار کار بر روی کارگران و افرادی که در محوطه کارگاه ساختمانی از مجاور ساختمان در دست تخریب، احداث و یا تعمیر و بازسازی عبور می‌نمایند، باید یک سرپوش حفاظتی با عرض و استحکام کافی از شبکه فلزی یا از جنس الوار چوبی با شرایط زیر در دیواره اطراف ساختمان نصب گردد.

– سرپوش حفاظتی باید با توجه ارتفاع و وضعیت ساختمان چنان طراحی و ساخته شود که در اثر ریزش مصالح و ابزار کار بر روی آن هیچگونه خطری متوجه افرادی که از زیر آن عبور می‌نمایند، نگردد.

– زاویه سرپوش حفاظتی را نسبت به سطح افقی می‌توان  بین 30 تا 45 درجه به سوی ساختمان اختیار نمود.

و آخرین موضوع در رابطه با ایمنی عابران و مجاوران کارگاه احداث راهرو سرپوشیده موقت می‌باشد:

احداث راهرو سرپوشیده موقت در امتداد معبر عمومی مجاور کارگاه ساختمانی در موارد زیر ضروری است:

الف- چنانچه فاصله ساختمان در دست تخریب از معابر  عمومی کمتر از 40 درصد ارتفاع آن باشد.
ب- در صورتی که فاصله بنای در دست احداث یا تعمیر و بازسازی از معابر عمومی کمتر از 25  درصد ارتفاع آن باشد.
ج- در مواردی که فاصله ساختمان در دست تخریب، احداث یا تعمیر و بازسازی از معابر عمومی بیش از حد نصاب‌های مقرر در بندهای الف و ب باشد، اما با توجه به شرایط و مقتضیات خاص، به نظر بازرس کار یا مرجع صدور پروانه ساختمان یا مهندس ناظر، راهرو سرپوشیده موقت ضروری تشخیص داده شود.

دوره آنلاین «صفر تا صد اجرای ساختمان‌های فولادی و بتنی»

راهرو سرپوشیده موقت لازم است چه شرایطی را داشته باشد؟

– ارتفاع راهرو سرپوشیده نباید از 2.5 متر و عرض آن نباید کمتر از 1.5 متر و یا عرض پیاده‌روی موجود باشد.

– راهرو باید فاقد هرگونه مانع بوده و دارای روشنایی لازم طبیعی یا مصنوعی دائمی باشد.

– سقف راهرو باید توانایی تحمل حداقل 700 کیلوگرم بر متر مربع فشار را داشته باشد. به علاوه سایر قسمت‌های آن نیز باید تحمل بار مربوط و فشار مذکور را داشته باشد.

– سقف راهرو باید از الوار به ضخامت حداقل 5 سانتی‌متر ساخته شده و الوارها طوری در کنار هم قرار گرفته باشند. که از ریزش مصالح ساختمانی به داخل راهرو جلوگیری به عمل آید.

– اطراف بیرونی سقف راهرو باید به وسیله دیواره شیب داری از چوب یا شبکه فلزی مقاوم محصور باشد. زاویه این حفاظ را نسبت به سقف می‌توان بین 30 تا 45 درجه به طرف خارج اختیار نمود.

– در صورتی که راهرو دارای درهای جانبی برای ورود و خروج مصالح و نخاله‌های ساختمانی و غیره باشد. این درها باید همواره بسته باشند، مگر در موارد مذکور که باید مراقبت کافی به عمل آید.

در ادامه می‌توانید یک ویدئو مرتبط با این مطلب مشاهده کنید:

توضیحات و نکات ارائه شده در این مطلب برگرفته از مبحث دوازدهم مقررات ملی ساختمان و آیین‌نامه حفاظتی کارگاه‌های ساختمانی می‌باشد. با توجه به مقررات ذکر شده، می‌توانیم از حوادث احتمالی برای عابران و مجاوران کارگاه ساختمانی پیشگیری کنیم و در مجاورت کارگاه‌ها شاهد نظم و ایمنی لازم باشیم.